BloombergHT TV’de yayınlanan “İş Dünyası” programına video konferans aracılığıyla katılan İMEAK Deniz Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Kıran, gündeme ve sektöre ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Deniz ticaretini, dünya ticaretinden ayırt etmenin mümkün olmadığını ifade eden Kıran, 2019 yılının nispeten iyi bir yıl olduğunu 2020 yılına daha iyi beklentilerle başlandığını ancak Mart ayıyla birlikte kendini gösteren pandemi nedeniyle 2020 yılı beklentilerinin aksi yönde neticelendiğini söyledi.
Dünyada tüm taşıma modlarında 2019 yılında 14,1 milyar ton yük taşındığını ve bunun yüzde 90’ının deniz yoluyla gerçekleştirildiğini belirten Kıran, tüm deniz taşıma modlarında 2019 yılında 11,95 milyar ton yük taşınmışken, 2020 yılında bu rakamın yüzde 3,6 düşüşle 11,5 milyar ton olarak gerçekleştiğine dikkat çekti.
Önümüzdeki dönemde dünya ticaretinde genel anlamda bir toparlanma beklendiğine dikkat çeken Tamer Kıran, “2020 yılında dünya ekonomisi yüzde 4 civarında daralmıştı. Dünya ekonomisinin her yıl yüzde 3 büyüdüğünü düşünecek olursak bu önemli bir daralmaydı. Çin’in erken toparlanmaya girmesi, ertelenmiş talebin devreye girmesiyle buradan bir geri dönüş bekliyoruz. Deniz taşımacılığında 2021 yılında yüzde 5 civarında bir artış ümit ediyoruz” dedi.
İhracatçı yeni navlunlara kendini hazırlamalı
Son dönemde yaşanan konteyner sıkıntısı konusuna da değinen Tamer Kıran, bu sıkıntının 2020 yılının ikinci yarısında ortaya çıktığını belirterek, “Konteynerler Çin’de üretiliyor. Çin’in pandemi nedeniyle üretime ara vermesi dünyada bir konteyner kutusu sıkışıklığı yarattı. Akabinde o piyasada kapasitenin yüzde 85’ine sahip ilk 10 firma arzı biraz kıstılar. Arz kısılıp, pandemi ile beraber talep de patlayınca konteyner gemilerinde yer bulmak büyük sorun haline geldi. Ayrıca, pandeminin şartları dolayısıyla konteynerlerin hızlı bir şekilde boşaltılıp tekrar hizmete sokulamamasının da etkisi oldu. Hepsini bir araya topladığımızda bugün yaşadığımız konteyner sıkıntısı ortaya çıktı. Kısa vadede konteyner sıkıntısı, kutu sıkıntısı bitecek ancak ihracatçımızın, ithalatçımızın bundan sonra bu yeni seviyelere, yeni navlunlara kendisini hazırlaması gerekiyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Gemi inşa sanayinde başarılıyız
Türkiye’de gemi inşa sanayi hakkında da bilgi veren Tamer Kıran, gemi inşada standart tabir edilen büyük tonajlı gemilerin yapımında Uzak Doğu’da Çin, Japonya ve Kore’nin önde giden 3 ülke olduğunu kaydetti.
Türkiye’nin, niş bir alan olan özellikli gemilerin inşasında ve tamir-bakımda ön plana çıktığını belirten Tamer Kıran, “Özellikle elektrik bataryalı feribotları üretebiliyoruz ve dünyanın en gelişmiş denizci ülkelerinden İskandinav ülkeleri ile Kanada’ya ihraç ediyoruz. Hibrit makinalarla çalışan römorkörler, çok gelişmiş balıkçı gemileri inşa edebiliyoruz. Gemi inşa sanayimizde yerlilik oranımız yüzde 60-65’ler düzeyine çıkmıştır. Bu sektörde gayet başarılı olduğumuzu söyleyebiliriz. Tamir bakım dediğimiz konuda da, dünyada birçok gemi var, bu gemilerin tamir ve bakımlarının yapılması gerekiyor. Bunların da ülkemize gelip yaptırmaları ülkemize döviz girdisinin yanı sıra istihdama da olumlu katkılar yapmaktadır” diye konuştu.
