Uluslararası Denizcilik Örgütü’nün (IMO), deniz taşımacılığından kaynaklı sera gazı emisyonlarını azaltmak için belirlediği yeni regülasyonları 1 Ocak’ta devreye girdi. Teknik önlem almayan armatörün düşük sülfürlü yakıta akın etmesiyle yakıt maliyetleri 2 katına çıkarken tedarik sorunu da baş gösterdi.
IMO’nun gemilerde kullanılan yakıtlardaki yüzde 3.5 olan küresel kükürt üst sınırı yüzde 0.50’ye indiren kuralları 1 Ocak 2020 tarihinden itibaren yürürlüğe girdi. Kurala uymaması durumunda ciddi cezalara ve yaptırımlara maruz kalacak olan armatörlerin pek çoğu scrubber taktırma yoluna gitti. Screbber taktırmayan armatörler ise çareyi düşük sülfürlü yakıta yönelmekte buldu. Düşük sülfürlü yakıta olan talebin artması tedarik sorununa yol açarken yakıt maliyetini de 2 katına çıkardı.
‘‘Yunan armatörüyle işbirliği yapmak istiyoruz”
Türkiye Armatörler Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Cihan Ergenç, IMO’nun yeni regülasyonları nedeniyle armatörün 2020’ye yakıt krizi ile başladığını dile getirerek şu önemli açıklamalarda bulundu: “IMO bir karar alıyor ve tüm dünyada gemiler bir günde bu uygulama geçmek mecburiyetinde. IMO bu kararla denizciliği sarstı. Daha önce kullandığımız kükürt üst sınırı yakıt yüzde 3.5 olan yakıtın (IFO) fiyatı 400 dolar civarında. Yeni yüzde 0.5 kükürtlü yakıtın ( VLFSO) fiyatı ise 800 doları aştı. Öte yandan dünyanın birçok yeni limanında bu yeni yakıt yok. Rafineriler, yakıt tedarik edenler, ana makina firmaları, Lub Oil firmalarının hiçbiri yeni uygulamaya hazır değil. Dolayısıyla yeterince yakıt yok. Sonuç olarak yakıt karaborsada. IMO’nun kime ve neye hizmet ettiğini sorgulama başladık. Türk Armatörler Birliği olarak, yaşadığımız bu kaosu sektörde büyük ağırlığı olan Yunanistan Armatörler Birliği ile işbirliği yaparak çözmek istiyoruz. IMO, BIMCO ve ICS gibi kuruluşlara bir yazı ile yaşadığımız sıkıntıları ve şikayetlerimizi anlatmayı hedefliyoruz. Yunan armatörlere bu konudaki önerimizi sunduk. Yanıt bekliyoruz.”
Fiyatlar limana göre değişiyor
Sektör uzmanlarından Nexus Maritime temsilcisi Kaptan Behzat Esinduy da 2020 yılının, scrubber taktırmayan gemiler için zor başladığına dikkat çekerek, “Eskiden kullandığımız yakıt ile yeni yakıt arasında fiyat farkı limanına göre değişmekle birlikte 500 dolara kadar çıkıyor” dedi. Cofco International Global Yük Operasyonları Sorumlusu Ulunay Terzi ise şu anda sektördeki en önemli sıkıntılardan birinin yakıtta yaşanan kalite sorunu olduğunu vurguladı. Yakıt tedarikinde yaşanan sıkıntıya da değinen Terzi, “Eskiden 4-5 günde yakıt alabilirken bu şimdi 12 güne kadar çıktı. Yakıt fiyatı elbette makul bir seviyeye gelecektir” dedi.
Artan maliyet navluna yansıyacak!
DTO Gemi Brokerleri ve Navlun Komisyoncuları Meslek Komitesi Başkanı Kaptan
Semih Dinçel, armatörün pahalı yakıt giderlerini navlunlara yansıtmaya
çalışacağına dikkat çekerken, Marvel Denizcilik yöneticisi Levent Karaçelik de
“2020’de filonun yüzde 60’tan fazlasının bu cihazı taktırmak için
piyasadan çekilecek. Çünkü yakıt fiyatları düşmezse gemi çalıştırmak çok zor.
Bu yeni inşa teslimatları ile birleşince navlunları mutlaka yukarı çekecektir.
Armatör planını iyi yapmalı” dedi.