16 Mayıs tarihli ve 31129 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren tebliğ kıyı tesislerinde hizmet verenler ile Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından belirlenen demirleme sahalarındaki demirleme işlemlerini kapsıyor.
Yolcu taşımacılığı yapılan kıyı tesislerinde verilen hizmetler, gemi geri dönüşüm tesisleri, tersane, tekne imal ve çekek yerlerinin imalata ve geri dönüşüme yönelik faaliyetler, Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğünce Türk Boğazlarında verilen hizmetler ise tebliğ kapsamı dışında bırakıldı.
Yayımlanan yönetmeliğin tam metni şöyle;
KIYI TESİSLERİNDE VERİLEN HİZMET KALEMLERİ İLE BU HİZMET KALEMLERİNİN TABAN VE TAVAN ÜCRETLERİNİN BELİRLENMESİNE VE UYGULANMASINA İLİŞKİN TEBLİĞ
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, Bakanlıktan izin almak suretiyle; ticari yük ve/veya yolcu taşımacılığı, gemi ve su araçlarının inşa, tadilat ve bakım-onarımları ve gemi geri dönüşüm faaliyetlerini yapmak üzere işletilen kıyı tesislerinde verilen hizmet kalemleri ile bu hizmet kalemlerinin taban ve tavan ücretlerinin belirlenmesine ve uygulanmasına ilişkin hususları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ hükümleri, kıyı tesislerinde hizmet verenler ile İdare tarafından belirlenen demirleme sahalarındaki demirleme işlemlerini kapsar.
(2) Aşağıdaki hizmetler kapsam dışındadır:
a) Aynı belediye sınırları içerisinde yolcu taşımacılığı yapılan kıyı tesislerinde verilen hizmetler.
b) Gemi geri dönüşüm tesisleri, tersane, tekne imal ve çekek yerlerinin imalata ve geri dönüşüme yönelik faaliyetleri.
c) Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğünce Türk Boğazlarında verilen hizmetler.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğ, 26/9/2011 tarihli ve 655 sayılı Ulaştırma ve Altyapı Alanına İlişkin Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 28 inci maddesi ile 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 478 inci maddesi hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Alt hizmet kalemi: Konteyner tipi, taşınan yük cinsi, hizmet sunulurken liman işçisi ve ekipmanının kullanılması veya kullanılmaması, gemi tonajı; ithal/ihraç, tehlikeli/tehlikesiz ve benzeri gözetilerek hazırlanan ve her bir hizmet kalemi altında tahsil edilen ücretlerle beraber kıyı tesisi tarafından sunulan hizmete göre çeşitlendirilen hizmetleri,
b) Bakanlık: Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığını,
c) Gümrük idaresi: Gümrük mevzuatında belirtilen işlemlerin kısmen veya tamamen yerine getirildiği merkez veya taşra teşkilatındaki hiyerarşik yönetim birimlerinin tamamını,
ç) Hizmet kalemi: Kıyı tesislerinde, tesise ait olan veya olmayan rıhtım, iskele, dolfen ve mendireklere yanaşan, şamandıralara bağlanan veya demirleyen gemilere yahut gemiye yükletilmek üzere ya da gemiden boşaltılması sonucu terminale alınan eşyaya yönelik verilen mecburi veya iş sahibinin isteğine bağlı hizmet çeşitlerini,
d) Hizmet kalemleri listesi: Kıyı tesisi ilgililerince İdarenin onayına sunulmak üzere oluşturulan, tesislerinde sunacakları hizmet kalemlerinin yer aldığı listeyi,
e) Hizmet tarifesi: Kıyı tesislerinde verilen hizmetlerin karşılığı ücretleri gösteren fiyat çizelgesini,
f) İdare: Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Denizcilik Genel Müdürlüğünü,
g) İstif yeri: Yükün konuşlandırıldığı; rıhtım, geçici depolama yeri, ambar, antrepo, kara vasıtası, vagon, rıhtım aracı ve benzeri yerleri,
ğ) İş sahibi: Kıyı tesisinden hizmet almak suretiyle faydalanan gerçek veya tüzel kişileri,
h) Kıyı tesisi: 4/4/1990 tarihli ve 3621 sayılı Kıyı Kanunu kapsamında kıyılarda doldurma ve kurutma yoluyla kazanılan alanlar üzerinde yapılabilen liman, kruvaziyer liman, yat limanı, yolcu terminali, rıhtım, iskele, yanaşma yeri, akaryakıt veya sıvılaştırılmış gaz boru hattı şamandırası veya platformu, şamandıralı tesisler, balık çiftlikleri, balıkçı barınakları, gemi geri dönüşüm tesisi, tersane, tekne imal ve çekek yeri gibi tesisler ile bunlara bitişik diğer daimi tesisleri, deniz ulaşımına yönelik diğer alt veya üst yapı tesisleri ile duba, fener, mahmuz, kıyı perdeleri deşarj hattı, deniz altı kabloları ile açık deniz platformları, demirleme sahaları ve benzeri yapıları,
ı) Kıyı tesisi ilgilileri: Kıyı tesislerini Bakanlıktan izin almak suretiyle işleten gerçek kişiler veya tüzel kişiler ile kıyı tesislerinin yöneticilerini ve sorumlularını,
i) Konteyner: Bir yük taşıma kabı olup, silindirik, dikdörtgen veya kare prizma şeklinde özel tasarımlı, yükleme/boşaltmalarda sürat ve zaman tasarrufu sağlayan bir kap veya kutuyu,
j) Konteyner yük istasyonu (Container Freight Station-CFS): Konteynerin içinin doldurulduğu veya boşaltıldığı, gümrük işlemlerinin yapıldığı istasyonu,
k) Yük: Genel olarak deniz, hava, kara ve demiryolu ile bir yerden diğer bir yere taşınabilen her çeşit araç, mal ve eşyayı,
ifade eder.
Hizmet kalemleri
MADDE 5 – (1) Hizmet tarifelerinin belirlenmesinde göz önünde bulundurulacak hizmet kalemleri ve bunların kapsamları aşağıda yer almaktadır:
a) Ambar kapağı açma-kapama hizmeti: Gemi ambar kapağının açılması veya kapatılması işlemlerini kapsar.
b) Araç ve ekipman kiralama hizmeti: İş sahibinin talebi üzerine veya hizmet tarifesinde hizmete dâhil olmadığı belirtilen durumlarda kıyı tesisi tarafından liman araç/gereç/ekipmanının kiralanması hizmetini kapsar.
c) Ardiye hizmeti: Yükün liman sahasına girişinden itibaren günlük olarak kıyı tesisi tarafından verilen muhafaza hizmetini kapsar.
ç) Atık alım hizmeti: 26/12/2004 tarihli ve 25682 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gemilerden Atık Alınması ve Atıkların Kontrolü Yönetmeliği kapsamında kıyı tesislerinde verilen hizmetleri kapsar.
d) Barınma hizmeti: Rıhtım, iskele, dolfen ve mendireklere yükleme ve boşaltma da dâhil olmak üzere yanaşan, şamandıralara bağlanan veya mendirek içinde demirleyen gemiler için saatlik veya günlük olarak verilen barınma hizmetini kapsar.
e) Boşaltma hizmeti: Yükün, gemiden veya deniz aracından alınıp son istif yerine istif edilmesi hizmetini kapsar.
f) Demirleme hizmeti: İdare tarafından belirlenen demirleme sahalarındaki demirleme işlemlerini kapsar.
g) Diğer hizmetler: İş sahiplerince, kıyı tesisi ilgililerinden talep edilen fotoğraf, teknik destek, mühür takma/sökme ve benzeri tanımlaması yapılmamış ve listede bulunan hizmet kalemlerinin alt hizmeti şeklinde tanımlanamayacak olan özel hizmetleri kapsar.
ğ) Elektrik hizmeti: Rıhtım, iskele, dolfen ve mendireklere yanaşan, şamandıralara bağlanan veya demirleyen gemilere, sayacın takılması ve elektrik tedarikinin sağlanması ile başlayan ve KW üzerinden bedellendirilen elektrik verilmesi hizmetini kapsar.
h) Gümrük iş ve işlemleri ile ilgili hizmetler: Ticaret Bakanlığının, 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanununun 218 inci maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında deniz limanlarında gümrük iş ve işlemleriyle ilgili olarak yaptığı düzenlemelerde yer alan hizmetleri kapsar.
ı) İşgaliye: Kara vasıtasının, kıyı tesisi sahası içinde beklemeyi gerektirecek iş yükü bulunmadığı halde sahanın bir kısmını işgal ettiği durumlarda saatlik olarak uygulanan araç bekleme hizmeti ve/veya iş sahibinin isteği üzerine kıyı tesisinin işe tertip ettiği ekipman, makine ve personelin iş sahibinin kusurundan dolayı saatlik bekleme hizmetini kapsar.
i) Kılavuzluk hizmeti: Kılavuz kaptanın gemiye binmesi ile başlayan ve kılavuz kaptan nezaretinde geminin seyir, manevra, demir atma/alma ve yanaşma/ayrılma işlemlerinin yapılmasını kapsar.
j) Konteyner iç dolum-boşaltım hizmeti: İstif yerinde bulunan dolu veya boş konteynerin konteyner yük istasyonuna getirilmesi, içinin doldurulması veya boşaltılması işlemini müteakip tekrar istif yerine istiflenmesi hizmetlerini kapsar.
k) Liman içi aktarma hizmeti: İş sahibinin veya gümrük idaresinin talebi üzerine yükün istifinin bozulması, taşınması ve tekrar istiflenmesi ve benzeri hizmetleri kapsar.
l) Limbo hizmeti: İki geminin, birbirine yanaşarak (aborda olarak) karşılıklı güverte veya ambarları arasında, eşyanın bir gemiden boşaltılması ve diğer gemiye yüklenmesi hizmetlerini kapsar.
m) Palamar hizmeti: Halatın kıyı tesisi aracına/personeline verilmesi ile başlayan ve rıhtım, iskele, mendirek veya şamandıralara bağlanması ile biten hizmet olup halat çözme işlemlerini de kapsamaktadır.
n) Radyasyon ölçüm hizmeti: Tehlikeli madde uygunluk belgesi ve tehlikeli yüklerle ilgili gözetim hizmeti faaliyetine ilişkin radyoaktif maddelerin ve/veya INF kod kapsamındaki yükler ile doğal elementlerin radyoaktivite açısından kontrolü için yapılan ölçüm hizmetini kapsar.
o) Römorkörcülük hizmeti: Geminin römorkör vasıtasıyla seyir, manevra, demir atma/alma ve yanaşma/ayrılma işlemlerinin yapılmasını kapsar.
ö) Tartım hizmeti (DBA): Uluslararası Denizcilik Örgütünün (IMO) Denizde Can Emniyeti Uluslararası Sözleşmesi (SOLAS 74) kuralları ve Denizyoluyla Taşınacak Dolu Konteynerlerin Brüt Ağırlıklarının Tespiti ve Bildirimi Hakkında Yönerge kapsamında ve/veya iş sahibinin talebi üzerine istifleme ve taşıma dahil dolu konteynerin brüt ağırlığının tespit edilerek doğrulanması hizmetini kapsar.
p) Terminal hizmeti: İstif yerinde bulunan yükün, teslim edilmek üzere kara vasıtasına/vagona yüklenmesi veya kara vasıtalarından/vagondan boşaltılması, istif yerine taşınması, istif edilmesi hizmetlerini kapsar.
r) Yakıt, yağ ve su ikmali hizmeti: 31/10/2012 tarihli ve 28453 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Limanlar Yönetmeliği kapsamında kıyı tesislerinde gemilere yakıt, yağ ve su verilmesi hizmetlerini kapsar.
s) Yolcu ve araç giriş çıkış hizmeti: Yolcu veya yolcu beraberi araç taşımacılığı yapılan tesislerde yolcuya ve araca verilen tüm hizmetleri kapsar.
ş) Yük kaydırma (shifting) hizmeti: Yükün, gemi ambarında, ambarları arasında veya güvertesinde yer değiştirilmesi işlemini kapsar.
t) Yükleme hizmeti: Yükün, istif yerinden alınıp, gemi veya deniz aracının bordasına getirilmesi, yüklenmesi, gemiye veya deniz aracına istif edilmesi hizmetini kapsar.
Yükümlülük
MADDE 6 – (1) İdare, Tebliğ kapsamındaki hizmet kalemlerine ilişkin taban ve tavan ücretleri gösteren hizmet tarifelerini düzenler ve hizmet tarifelerinin uygulanması ile denetlenmesine yönelik usul ve esasları belirler.
(2) İdare, ülkede yaşanacak herhangi terör olayları, doğal afetler ve bölgesel veya küresel salgın gibi mücbir sebepler halinde kıyı tesislerinde uygulanan tüm hizmet kalemlerinde ve hizmet tarifelerindeki ücretlerde değişiklik yapma hakkına sahiptir.
(3) Kapsam dâhilindeki gerçek veya tüzel kişiler, uygulayacakları hizmet tarifelerini bu Tebliğde yer alan esaslara göre belirlemek ve bu Tebliğde belirtilen diğer hükümlere uymakla yükümlüdür.
(4) Kapsam dâhilindeki gerçek veya tüzel kişiler, uygulayacakları hizmet tarifelerinde ve yapacakları hizmet tarifeleri değişikliklerinde İdare tarafından belirlenen sınırlara riayet etmekle yükümlüdür.
(5) Kapsam dâhilindeki gerçek veya tüzel kişiler, İdare tarafından talep edilmesi halinde bir hafta içerisinde hizmet tarifelerini sunmakla yükümlüdür.
Uygulama
MADDE 7 – (1) Kıyı tesisi ilgilileri, bu Tebliğin yayımı tarihinden itibaren üç ay içerisinde tesislerinde sunulacak hizmet kalemlerini içerir listeyi bu Tebliğ hükümleri çerçevesinde oluşturarak İdarenin onayına sunar.
(2) Hizmet kalemleri listesi, İdare tarafından Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 478 inci maddesinin (i) bendi kapsamında değerlendirilir ve uygun görülmesi halinde onaylanır.
(3) Onaylanan hizmet kalemlerinden oluşan hizmet tarifesi, kıyı tesisi ilgililerince kıyı tesisi kurumsal internet sitesinde veya mutat platformlarda yayımlanır.
(4) Onaylanmayan hizmet kalemleri listesi, kıyı tesisi ilgililerince üzerinde gerekli güncellemeler yapılarak bir ay içerisinde tekrar İdarenin onayına sunulmak üzere gerekçesiyle birlikte iade edilir.
Hizmet tarifesi değişikliği
MADDE 8 – (1) Kıyı tesisi, diğer mevzuat düzenlemelerinde aksi belirtilmedikçe İdare tarafından onaylanmış hizmet kalemlerinden oluşan hizmet tarifelerindeki ücretlerde değişiklik yapmakta serbesttir.
(2) Söz konusu hizmet tarifelerinde ücretlendirmeye ilişkin gerçekleştirilecek değişikliklerde İdarece belirlenen sınırlara riayet etmek şartıyla İdarenin onayı aranmaz.
(3) Kıyı tesisi ilgilileri, onaylanmış hizmet kalemleri listesine bu Tebliğ ile tanımlanmış olan yeni bir hizmet veya alt hizmet eklemek, listeden bir hizmet veya alt hizmet çıkarmak, listede yer alan hizmetler veya alt hizmet tanımlarıyla ilgili bir değişiklik yapmak istediklerinde yeni hizmet kalemleri listesini yeniden İdarenin onayına sunar.
(4) Yeni hizmet kalemleri listesinin onaylanmasına ilişkin işlemler 7 nci madde çerçevesinde yürütülür.
Hizmetlere ilişkin hükümler
MADDE 9 – (1) Tanımlaması yapılmış olan hizmetler; konteyner tipi, hizmete konu yük cinsi ve benzeri gözetilerek çeşitlendirilebilir, bunlara göre alt hizmetler belirlenebilir. Her bir hizmet ve alt hizmet için belirlenen ücret, hizmet tarifesinde gösterilir.
(2) Kıyı tesisi tarafından sunulan tüm hizmetler ve alt hizmetler tanımlarıyla birlikte hizmet tarifesinde yer alır. Kıyı tesisi ilgilileri tarafından hazırlanan hizmet kalemleri listesinde 5 inci maddede belirlenen hizmet tanımları kullanılır. Alt hizmetlerin tanımlamaları kıyı tesisi ilgililerince yapılır.
(3) 5 inci maddede tanımlaması yapılmamış bir hizmetin sunuluyor olması halinde bu hizmet, diğer hizmetler kaleminde veya bir hizmetin alt hizmet kalemi olarak belirtilir.
(4) Konteyner içi yük bağlama-çözme (lashing), konteyner kapak açma-kapama, CFS planlama/düzenleme, dokümantasyon, konteyner içi temizlik/bakım, etiket takma-sökme, güvenlik ve benzeri konteyner yük istasyonu hizmetleri, konteyner iç dolum-boşaltım hizmeti altında alt hizmet olarak belirtilir.
(5) Gemi üzerinde konteyner sağlamlaştırma/çözme (lashing) hizmetleri sırasıyla yükleme ve boşaltma hizmetlerinde alt hizmet olarak belirtilir.
(6) Atık alım hizmetine ilişkin ücretlendirmeler belirlenirken Gemilerden Atık Alınması ve Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinin 26 ncı maddesi gereği 5/6/2009 tarihli ve 27249 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gemilerden Atık Alınması ve Atıkların Kontrolü Yönetmeliği Çerçevesinde Uygulanacak Ücretler ve Esaslar Hakkında Tebliğ hükümlerine uyulur.
(7) Kıyı tesisi ilgilileri ve kıyı tesisinde hizmet veren diğer kuruluşlar iş sahiplerinden İdarece onaylı hizmet kalemleri listesindekiler dışında başka bir hizmet için ücret talep edemez.
(8) 5 inci maddede tanımlanan hizmet kalemleri arasında kıyı tesisi tarafından sunulmayan hizmetler, kıyı tesisi ilgilileri tarafından hazırlanan hizmet kalemleri listesinde yer almaz.
(9) Onaylı hizmet kalemleri listesinde yer almayan ve iş sahibi veya kamu kurumunun talepte bulunması ile verilmesi icap eden hizmet ancak sorumluluk sahasında bulunan Liman Başkanlığından alınacak resmi onay yazısı ile tek seferlik olarak verilebilir. Bu hizmetin verildiği tarihten itibaren bir hafta içinde 8 inci madde kapsamında işlem yapılması gerekir.
(10) Alt hizmetlere alt hizmet eklenebilir.
(11) İdare tarafından belirlenen ve/veya onaylanan hizmet tarifelerine uyulması zorunludur.
Cezai hükümler
MADDE 10 – (1) Hizmet tarifeleri ile ilgili usulsüz uygulamalar ve şikâyetler İdare tarafından değerlendirilir ve neticelendirilir.
(2) Bu Tebliğin;
a) 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrası hükmüne aykırı hareket ettiği tespit edilen kuruluşlara, her bir aykırılık için 10.000 Türk Lirasından 50.000 Türk Lirasına kadar idari para cezası uygulanır.
b) 6 ncı maddesinin dördüncü fıkrası hükmüne aykırı hareket ettiği tespit edilen kuruluşlara, hizmet karşılığı kesmiş oldukları faturanın on katı oranında ceza uygulanır.
c) 6 ncı maddesinin beşinci fıkrası hükmüne aykırı hareket ettiği tespit edilen kuruluşlara, her bir aykırılık için 5.000 Türk Lirasından 20.000 Türk Lirasına kadar idari para cezası uygulanır.
ç) 7 nci maddesinin üçüncü fıkrası hükmüne aykırı hareket ettiği tespit edilen kuruluşlara, her bir aykırılık için 5.000 Türk Lirasından 20.000 Türk Lirasına kadar idari para cezası uygulanır.
d) 9 uncu maddesinin birinci, yedinci ve on birinci fıkrası hükümlerinden herhangi birine aykırı hareket ettiği tespit edilen kuruluşlara, her bir aykırılık için 10.000 Türk Lirasından 30.000 Türk Lirasına kadar idari para cezası uygulanır.
(3) İkinci fıkrada belirtilen aykırı hareketlerin, ilk idari yaptırımın uygulandığı tarihten itibaren aynı takvim yılı içerisinde ikinci kez tekrarlanması halinde ilk cezanın iki katı oranında idari para cezası uygulanır.
(4) Bu Tebliğe göre verilen idari para cezaları tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenir.
(5) İdari yaptırımların uygulanmasına ilişkin diğer hususlarda 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanununda yer alan esaslar dikkate alınır.
(6) Bu maddede belirtilen idari para cezaları, her takvim yılı başında 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca tespit ve ilan olunan yeniden değerleme oranında artırılır. Bu suretle idari para cezasının hesabında bir Türk Lirasının küsuru dikkate alınmaz.
Geçici hükümler
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Kıyı tesislerinin mevcut hizmet tarifeleri bu Tebliğin yayım tarihinden itibaren altı ay süreyle geçerlidir.
Yürürlük
MADDE 11 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 12 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Ulaştırma ve Altyapı Bakanı yürütür.